หลายครั้งที่ผมเปิดอ่านหรือดูข่าวสารในช่อทางหลัก มักจะเห็นสื่อสำนักข่าวต่างๆ ที่ตีความเกมไปในด้านลบอยู่เสมอ มิหนำซ้ำยังมีการนำเกมไปเชื่อมโยงกับอาชญกรรมในลักษณะที่สื่อว่า "เกม" เป็นต้นเหตุเบื้องหลัง เช่นการเสนอข่าวว่า "เด็กฆ่าคนเลียนแบบเกม" โดยที่ไม่ได้สนใจข้อเท็จจริงแวดล้อม จนเกมตอนนี้เรียกว่าถูกมองในแง่ลบมากๆ สำหรับบางคนยกให้เทียบเท่ากับยาเสพติดเลยก็ว่าได้ แน่นอนว่าเกมเมอร์อย่างผมอ่านแล้วก็รู้สึกตะขิดตะขวงใจอย่างมาก ผมและทีมงาน GameFever TH จึงอยากจะมานำเสนอถึง 7 คุณประโยชน์ที่ผู้เล่นจะได้รับจากการเล่นวิดีโอเกม โดยอ้างอิงตัวอย่างจากโลกแห่งความจริงมากเท่าที่จะทำได้

วิดีโอเกมช่วยการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ

แม้จะเริ่มมีเกมภาษาไทยให้เห็นกันมากขึ้น ทั้งในฝั่งเกมมือถือและ PC/คอนโซล แต่เกมส่วนใหญ่ที่เราเล่นกันอยู่ทุกวันนี้ ก็ยังเป็นเกมภาษาอังกฤษซะส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญในการที่ผู้เล่นจะเข้าถึงตัวเกมได้อย่างถ่องแท้ โดยเฉพาะในเกมที่มีเนื้อเรื่องเป็นองค์ประกอบสำคัญ แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นเหมือนแรงจูงใจ ที่ช่วยให่ผู้เล่นได้เรียนรู้ภาษาอังกฤษ และขวนขวายหาคำศัพท์เพื่อแปลเนื้อหาในเกมให้จงได้ เท่านั้นยังไม่พอ เกมบางชนิดยังเปิดให้ผู้เล่นสามารถฝึกเขียนและพูดผ่านทางบทสนทนาและข้อความในเกมได้อีกด้วย

ประโยชน์ของเกมในการพัฒนาทักษะภาษา ได้ถูกยืนยันโดยงานวิจัย "Efficacy of Computer Games on Language Learning" (ประสิทธิภาพของเกมคอมพิวเตอร์ในการเรียนภาษา) ที่จัดทำขึ้นโดยมหาวิทยาลัย University of Hradec Kralove ในประเทศสาธารณรัฐเช็ก ผู้วิจัยได้ให้กลุ่มคนสองกลุ่มทำข้อสอบภาษาอังกฤษเปรียบเทียบกัน โดยกลุ่มหนึ่งใช้วิธีเรียนจากเกม ในขณะที่อีกกลุ่มใช้วิธีการสอนในห้องเรียนปกติ ผลการวิจัยพบว่าผู้ที่เรียนรู้ด้วยการเล่นเกม สามารถจดจำและตีความคำศัพท์ภาษาต่างประเทศได้แม่นยำกว่ากลุ่มที่เรียกปกติมาก แม้แต่แค่การดูคนอื่นเล่น ยังส่งผลดีกว่าการเรียนในห้องเรียนด้วยซ้ำ

ทั้งนี้ ในงานวิจัยก็พบว่าอาจจะไม่ใช่ทุกเกมที่ให้ผลบวกเช่นนี้ โดยเฉพาะเกมที่ต้องใช้การควคุมที่รวดเร็วว่องไวมากๆ เช่นเกม Rhythm หรือเกม FPS ซึ่งผู้วิจัยสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นเพราะเกมเหล่านั้นจำเป็นต้องใช้สมาธิและความตั้งใจในการเล่นมากกว่าเกมแนวอื่นๆ ทำให้สมองทำงานหนักเกินกว่าจะซึมซับภาษาในเกมได้

แน่นอนว่าเราไม่ได้บอกว่าคนที่เล่นเกมทุกคนจะได้รับทักษะภาษาอังกฤษอย่างเท่าเทียมกัน เพราะความตั้งใจส่วนตัวก็เป็นตัวแปรสำคัญ แต่อย่างน้อย สำหรับคนที่มองเห็นประโยชน์ของมัน เกมก็ถือเป็นเครื่องมือที่ดีในการเรียนรู้ภาษา ตราบใดที่เราเลือกที่จะเรียนรู้จากมันจริงๆ มากกว่าแค่มองมันเป็น "ของเล่น" เพียงเท่านั้น

วีดิโอเกม ช่วยเสริมสร้างทักษะการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

อีกหนึ่งสิ่งที่เป็นประโยชน์ของวิดีโอเกม คือการช่วยขัดเกลามันสมองผู้เล่น และช่วยฝึกผู้เล่นให้รู้จักคิดและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกมจำพวกพัซเซิ่ล ที่จะมีปริศนาความท้าทายรูปแบบต่างๆ มาวางกองตรงหน้า คอยให้ผู้เล่นมาแก้ไข ซึ่งเกมเหล่านี้นี่แหละที่สามารถช่วยฝึกฝนให้ผู้เล่นรู้ว่า ปัญหาทุกอย่างย่อมมีทางออกเสมอ และสามารถนำหลักนี้มาใช้ในชีวิตจริงได้อีกด้วย

ประโยชน์ของวิดีโอเกมในการพัฒนาทักษะชีวิตต่างๆ ได้ถูกรับรองในผลงานวิจัยโดยกลุ่มนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัย Radboud University Nijmegen ในประเทศเนเธอร์แลนด์ ที่ตีพิมพ์ในปี 2013 โดยภายในรายงานผลวิจัยนั้น พบว่าการเล่นวิดีโอเกมส่งผลต่อพัฒนาการของเด็กในทางที่ดีหลายอย่าง ยกตัวอย่างเช่น ผู้วิจัยรายงานว่าเด็กที่เล่นเกม RPG หรือเกมที่ต้องใช้การวางแผนเป็นประจำ จะมีพัฒนาการด้านการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าและการใช้ความคิดสร้างสรรค์มากกว่าเด็กที่ไม่ได้เล่น (หรือเล่นเกมแนวอื่นเป็นหลัก) แถมเด็กที่เข้าร่วมการวิจัยหลายคน ยังกลับมีผลการเรียนดีขึ้นกว่าตอนที่ไม่ได้เล่นเกมด้วยซ้ำ

วิดีโอเกม ช่วยเสริมสร้างสัมพันธ์ครอบครัวและคนรอบข้างให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น

วิดีโอเกมหลายๆ ประเภททุกวันนี้ มักจะเน้นการเล่นร่วมกันกับคนจำนวนมาก ซึ่งนั่นถือว่าเป็นโอกาสดีมากที่เหล่าผู้เล่นจะสามารถใช้เวลาร่วมกันกับครอบครัวหรือเพื่อนฝูง นอกจากจะได้รับความสนุกสนานกันอย่างถ้วนหน้าแล้ว เกมยังช่วยทำให้ผู้เล่นได้สานสัมพันธ์กับคนในครอบครัวด้วยการทำงานร่วมกัน และเจอหน้ากันบ่อยยิ่งขึ้นอีกด้วย

หรือแม้แต่สำหรับคนที่รู้สึกว่าไม่มีเพื่อน การเล่นวิดีโอเกมออนไลน์เหล่านี้ ก็ยังเปิดโอกาสให้เราสามารถพบเจอกับกลุ่มคนที่มีความสนใจตรงกัน ซึ่งอาจจะพัฒนาไปเป็นมิตรภาพหรือกระทั่งความรักนอกจอก็ยังได้ นอกจากนี้ การที่ผู้เล่นสื่อสารกันผ่านตัวละครในเกม ยังช่วยให้คนที่อาจจะไม่เก่งในการเข้าสังคมมีความกล้าแสดงออกมากขึ้นด้วย

วิดีโอเกมช่วยฝึกฝนให้ผู้เล่นมีไหวพริบและช่างสังเกต

อีกหนึ่งอรรถประโยชน์ที่คอยส่งเสริมผู้เล่นคือเรื่องไหวพริบและการช่างสังเกต  โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกมประเภท FPS ที่คอยฝึกให้ผู้เล่นนั้นสังเกตสิ่งรอบด้านตลอดเวลาเพื่อรับมือกับสิ่งที่จะเกิดขึ้น ทั้งด้วยสายตาและการฟังเสียง เช่นการคอยสังเกตการเคลื่อนไหวศัตรูในเกม Battle Royale หรือการฟังเสียงฝีเท้าเป็นต้น

ในงานวิจัยจาก Radboud University Nijmegen ที่อ้างอิงไปข้างต้น พบว่าผู้เล่นที่ชอบเล่นเกม FPS เป็นประจำจะมีทักษะในการกะระยะของพื้นที่ด้วยสายตา การใช้เหตุผล ความจำ และความว่องไวในการสังเกติรายละเอียดต่างๆ ด้วยสายตา ซึ่งล้วนเป็นทักษะที่สามารถใช้ประโยชน์ได้จริงในหลากหลายสายอาชีพ ทั้งในสายงานด้านวิทยศาสตร์ วิศวกรรม คณิตศาสตร์ หรือเทคโนโลยีโดยรวมด้วย ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่จะไม่พบในผู้ที่ชอบเล่นเกมแนวอื่นๆ หมายความว่าแม้แต่เกมที่ดูจะมีความรุนแรงอย่าง FPS ก็ยังมอบประโยชน์ให้แก่ผู้เล่นได้

วีดิโอเกมช่วยให้ผู้เล่นสุขภาพดีได้

ผมเชื่อว่าทุกคนคงหัวเราะในใจเบาๆ เมื่ออ่านมาถึงข้อนี้  แต่มันเป็นเรื่องจริงครับ ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ทำให้เกมในยุคปัจจุบันหลายเกมสามารถช่วยเรียกเหงื่อผู้เล่นได้อย่างเห็นได้ชัด ยกตัวอย่างเช่นเกม Ring Fit Adventure ที่ให้ผู้เล่นทำกายบริหารกับวงแหวนที่พ่วงกับคอนโทรลเลอร์ ซึ่งก็ได้ผสมผสานกลิ่นอายแนวเกมผจญภัยนิดๆ เพื่อให้ผู้เล่นรู้สึกไม่เบื่อ และทำให้การออกกำลังกายกลายเป็นเรื่อง "สนุก" สำหรับคนที่อาจจะไม่ชอบการออกกำลังกายด้วยวิธีปกติ

ข้อเท็จจริงนี้ได้มีงานวิจัยรองรับเช่นเดียวกัน โดยงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่จัดทำขึ้นในปี 2018 ในประเทศอเมรีกา ได้ทดลองโดยการนำเกม Wii Fit ไปให้เด็กอายุ 10-15 ปีได้ลองเล่นเป็นประจำทุกสัปดาห์เป็นเวลา 6 สัปดาห์ เพื่อดูว่าวิดีโอเกมจะมีผลต่อความสนใจในการออกกำลังกายของเด็กๆ ในวิจัยหรือไม่ ผลปรากฏว่า นอกจากเหล่าเด็กๆ ในวิจัยจะสามารถออกกำลังได้มากขึ้นกว่าตอนก่อนเริ่มงานวิจัย แต่เด็กๆ ทุกคนยังมีความตั้งใจในการออกกำลังกาย รวมไปถึงทัศนคติต่อการออกกำลังกายที่ดีขึ้นอีกด้วย

วิดีโอเกมช่วยผู้เล่นเรียนรู้เรื่องเศรษฐศาสตร์

เศรษฐศาสตร์หลักๆ ที่ผู้เล่นจะได้รับโดยตรงจากวีดิโอเกมเลย คงหนีไม่พ้นเรื่องการซื้อมาขายไป ซึ่งหลักนี้แทบมีอยู่ในทุกเกม โดยเฉพาะเกมประเภท MMORPG อย่างเช่น Ragnarok Online เกมเหล่านี้จะฝึกให้ผู้เล่นเรียนรู้หลักการซื้อขาย เช่นการสังเกติราคากลาง การสังเกติความต้องการของตลาด การคำนวนความคุ้มค่าระหว่างต้นทุนและกำไร หรือกระทั่งการสร้างสินค้าที่ไม่มีอยู่เพื่อตอบสนองความต้องการ เช่นการขายวาร์ปในเกม RO (สมัยที่คาฟร่ายังไม่มีวาป) เพื่อที่ตัวเราสามารถเอาเงินที่เราได้นั้นไปซื้อสิ่งของที่เราต้องการได้ เป็นทักษะการใช้ชีวิตที่ทุกคนพึงมีอยู่แล้ว และสำหรับหลายคนอาจจะไม่ได้เรียนรู้เลย (หรืออย่างน้อยก็ไม่ได้เรียนรู้ตั้งแต่เด็กขนาดนี้)

ในโลกแห่งความจริง มีตัวอย่างของการนำวิดีโอเกมมาใช้ในการศึกษาด้านเศรษฐศาสตร์อยู่แล้ว เมื่อมหาวิทยาลัย University of California Berkeley ในประเทศสหรัฐอเมรีกา ได้เปิดวิชาเลือก 21st Century Skills in Starcraft ขึ้นในปี 2009 ที่ใช้เกม RTS ยอดนิยมอย่าง StarCraft II เพื่อสอนหลักการการบริหารทรัพยากรและการประกอบธุรกิจอีกด้วย

วิดีโอเกมสามารถเป็นงานหาเลี้ยงชีพได้

ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ทำให้ช่องทางการหารายได้เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะในพื้นที่สื่อออนไลน์ ที่เปิดกว้างให้ทุกคนที่สนใจเข้าร่วม การหารายได้จากการเล่นวิดีโอเกมก็เช่นกัน เพราะในยุคนี้ผู้เล่นสามารถทำการเล่นเกมสดๆ โชว์ให้คนอื่นดู ซึ่งถ้าผู้เล่นฝีมือดี ทั้งการเล่นเกมและการโต้ตอบกับคนดูมากพอ ก็สามารถสร้างฐานแฟนคลับและสร้างรายได้ไปในตัว แถมถ้าโชคดีผู้เล่นอาจจะได้รับการสนับสนุนเงินก้อนใหญ่จากเหล่า Sponsor ทั้งหลายอีกด้วย

ตัวอย่างของผู้เล่นเกมที่ได้ดิบได้ดีไปแล้วในปัจจุบันก็มีให้เห็นมากมาย ตั้งแต่สตรีมเมอร์ระดับโลกอย่าง Ninja ที่มีผู้ติดตามนับหลายล้านคนทั่วโลก ไปจนถึงคนอย่าง Heartrocker หรือ BayRiffer ในบ้านเรา ที่ล้วนแล้วแต่ประสบความสำเร็จจากการเล่นเกมโชว์คนทั้งสิ้น ยังไม่นับรวมนักกีฬา e-Sports อีกไม่รู้กี่ชีวิต ที่สามารถออกไปโชว์ศักดาในเวทีต่อหน้าคนทั่วโลกเพื่อชิงรางวัลมูลค่าหลายล้านบาท

---

และนี่คือประโยชน์ 7 อย่างนี้เป็นสิ่งแสดงให้เห็นว่าการเล่นวิดีโอเกมนั้นมีคุณประโยชน์มากกว่าที่คิด และเป็นมากกว่าแค่ที่คนทั่วไปมองว่ามีแต่ความรุนแรงและสิ่งล่อแหล่มด้วยซ้ำไป ซึ่งผมหวังว่าบทความนี้จะทำให้คนทั่วไปที่ได้ผ่านมาอ่าน มีความเข้าใจถึงวิดีโอเกมในแง่บวกมากขึ้นบ้างนะ!