ขอบคุณ SIE Singapore และ Square Enix สำหรับโค้ดรีวิว)

***รีวิวนี้จะไม่ได้พูดถึงเหตุการณ์ในเนื้อเรื่องเกมอย่างเฉพาะเจาะจง แต่อาจมีการออกความเห็นที่ผู้อ่านบางท่านถือเป็นการสปอยได้ โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน***

เมือลองย้อนดูบทสัมภาษณ์มากมายจากทีมผู้พัฒนาเกม Final Fantasy XVI ตลอดช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา คิดว่าคนส่วนใหญ่น่าจะสัมผัสได้ถึง “ความคาดหวัง” ที่ทีมงานมีให้กับเกม Final Fantasy XVI ในฐานะวิวัฒนาการใหม่ของซีรีส์ โดยโปรดิวเซอร์ใหญ่ประจำเกมอย่างคุณ Naoki Yoshida ได้เคยให้สัมภาษณ์กับสื่อต่างประเทศว่าต้องการให้เกมสามารถ “ยกระดับซีรีส์ Final Fantasy ให้กลายเป็นแฟรนไชส์ RPG ระดับแนวหน้าอีกครั้ง” หลังจากที่ความนิยมของซีรีส์ดูจะเสื่อมไปในหมู่เกมเมอร์ยุคใหม่

คำสัมภาษณ์อันใหญ่โตมากมาย บวกกับเดโมสั้นของเกมที่ได้รับความนิยมล้นหลามจากทุกสารทิศ ก็ยิ่งทำให้ “ความคาดหวัง” ของกลุ่มผู้เล่นพุ่งกระโจนสูงขึ้นไปเรื่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของเกมเพลย์แอคชันอันดุเดือด ฉากคัตซีนการต่อสู้ระหว่างเหล่า Eikon ร่างยักษ์ ไปจนถึงเนื้อเรื่องสไตล์ผู้ใหญ่ที่ดูจะเล่นกับประเด็นหนัก ๆ อย่างการเมือง แรงงานทาส การเหยียดชาติพันธุ์ ไปจนถึงความโหดร้ายของสงคราม ที่ล้วนแล้วแต่บ่งชี้ว่า Final Fantasy XVI จะสามารถตอบโจทย์ความคาดหวังอันใหญ่หลวงของผู้พัฒนาได้จริง ซึ่งผู้เขียนเองก็เป็นหนึ่งในคนที่คิดเช่นนั้นด้วย

จึงเป็นเรื่องน่าเสียดายที่ต้องรายงานว่าแม้เกม Final Fantasy XVI จะยังมีจุดแข็งอยู่ไม่น้อยในฐานะเกมแอคชัน และการนำเสนอแสง สี เสียง แต่ก็ยังมีจุดอ่อนใหญ่ ๆ อีกมากมายที่ฉุดรั้งเกมอยู่ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อเรื่องและตัวละครที่น่าสับสน ความแห้งแล้งของโลกในเกม ไปจนถึงระบบ RPG ที่เบาบางมากจนอดสงสัยไม่ได้ว่าจะยังนับเกมนี้เป็น RPG ได้จริงหรือไม่…?

“ไฟนอล DMC กับความเป็น RPG ที่หล่นหาย”

สำหรับคนที่เล่นเดโมเกมมาแล้ว หรือได้ติดตามตัวอย่างเกมเพลย์มากมายที่ปล่อยออกมา น่าจะทราบกันดีว่าเกมเพลย์ของ Final Fantasy XVI มีความเป็นเกมแอคชันสูงมาก โดยหลาย ๆ คนเปรียบกับระบบต่อสู้ของ Devil May Cry หรือ Bayonetta (ซึ่งไม่น่าแปลกเพราะ FFXVI มีอดีตผู้พัฒนา DMC ร่วมทีมอยู่ด้วย) ที่ผสมผสานทักษะการโจมตีทั้งระยะประชิดและระยะไกล เข้ากับสกิลเวทมนต์ Eikon ทั้งหลายเพื่อประกอบกันเป็นคอมโบยาว ๆ รวมไปถึงการเคลื่อนไหวที่เร็วไฟลุก ตามความตั้งใจของผู้พัฒนาที่ต้องการหลีกเลี่ยงภาพจำแบบเทิร์นเบสของซีรีส์ Final Fantasy ที่สำหรับหลาย ๆ คน

หากจะวัดกันในเรื่องของ “คุณภาพ” ล้วน ๆ ผู้เขียนพูดได้อย่างเต็มปากเลยว่าระบบการต่อสู้ของ Final Fantasy XVI ถือเป็นระบบแอคชันที่ยอดเยี่ยม มีการควบคุมที่ไม่ยากจนเกินไป ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้เล่นที่อาจจะเล่นเกมแอคชันสไตล์ DMC ไม่ค่อยคล่อง (อย่างผู้เขียน) ยังสามารถเรียนรู้ที่จะร้อยเรียงคอมโบต่าง ๆ ได้ในระดับที่รู้สึกน่าพอใจ โดยที่ไม่รู้สึกง่ายจนน่าเบื่อในเวลาเดียวกัน ยิ่งในการต่อสู้กับศัตรูระดับบอสที่มีระบบ Stagger เข้ามาเกี่ยวข้อง ทำให้เรามีช่องว่างในการทำคอมโบแบบจัดเต็มได้อย่างหนำใจสำหรับคนที่ชื่นชอบเกมเพลย์สไตล์นี้ ยังไม่นับการเก็บรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ อย่างเอฟเฟกต์พิเศษเวลาที่หลบการโจมตีศัตรูได้ในวินาทีสุดท้าย (Precision Dodge) ที่ทำให้การต่อสู้รู้สึกรวดเร็ว ดุเดือด มีน้ำหนักเสมอ

แต่ถึง Final Fantasy XVI จะเป็น “เกมแอคชันที่ดี” อย่างไม่ต้องสงสัย ผู้เขียนกลับรู้สึกว่าเกมอาจไม่ใช่ “แอคชัน RPG” ที่ดีนัก โดยแม้ว่าเกมจะมีระบบ RPG อย่างการอัพสกิล การสวมใส่อาวุธ/ชุดเกราะ/เครื่องประดับ รวมถึงการอัพเลเวล แต่ระบบเหล่านี้กลับมีอยู่ในระดับที่ผิวเผินที่สุดเท่านั้น แถมบางระบบยังส่งผลน้อยมาก ๆ จนแทบไม่สังเกตเลยด้วยซ้ำ

หากนึกถึงเกมแอคชัน RPG อันเป็นแรงบันดาลใจของเกมนี้อย่าง The Witcher จะเห็นว่าแม้เกมจะมีระบบต่อสู้ที่เน้นแอคชันคล้าย ๆ กัน แต่ผู้เล่นกลับมีตัวเลือกในการ “ปั้น” Geralt ของตัวเองได้หลากหลายพอสมควร บางคนอาจจะเน้นอัพสายฉาบพิษบนดาบ บางคนก็เน้นสายโด๊บยา ในขณะที่บางคนก็อัพสายควงดาบโต้ง ๆ ซึ่งทั้ง 3 สายล้วนมีสไตล์การเล่นรวมถึงสกิลและของสวมใส่ที่สนับสนุนแต่ละสายที่เลือกโดยตรง ยังไม่นับรวมเวทมนต์ที่อัพเกรดได้หลากหลาย จนบางครั้งเปลี่ยนวิธีการทำงานของเวทมนต์นั้น ๆ ไปเลย

ในทางกลับกัน ระบบต่าง ๆ ของเกม Final Fantasy XVI ไม่ได้เปิดโอกาสให้ผู้เล่นได้คิดหรือตัดสินใจเท่าไหร่นัก เช่นระบบอาวุธชุดเกราะ ที่มีลักษณะเป็นการอัพเกรดตัวเลขเท่านั้น โดยดาบและของสวมใส่ทุกชิ้นที่ตัวละครได้รับในเกมจะไม่มีเอฟเฟกต์พิเศษใด ๆ ที่อาจจะส่งผลต่อการเล่นเลยแม้แต่ชิ้นเดียว ในขณะที่ระบบเครื่องประดับแต่ละชิ้นก็มักจะส่งผลต่อสกิล Eikon เพียงสกิลเดียวเท่านั้น และส่งผลในระดับที่เล็กมาก ๆ เช่นการเพิ่มดาเมจ 10% หรือการลดคูลดาวน์ 2 วินาที มีน้อยชิ้นมาก ๆ ที่จะส่งผลต่อการเล่น (เช่นชิ้นหนึ่งที่ทำให้ตัวละครชาร์จเวทมนต์โดยอัตโนมัติตลอดเวลา เป็นต้น) แม้แต่ระบบการอัพสกิล Eikon ที่อาจจะดูเป็นระบบที่ RPG ที่สุดก็ไม่ได้ลึกไปกว่า “เลือกอัพสกิลที่ชอบที่สุดจนเต็มเพื่อให้แรง/ใหญ่ขึ้น” เท่านั้น ไม่ได้มีการปรับแต่งเพื่อเสริมเอฟเฟกต์พิเศษให้ผู้เล่นได้ “ปั้น” ตัวละครอย่างหลากหลาย

อีกจุดที่ควรพูดถึงเกี่ยวกับ Final Fantasy XVI คือการที่เกมไม่มีอะไรให้ทำเลยนอกจากการต่อสู้ แม้ว่าเกมจะมีระบบไซด์เควสอยู่ แต่เควส “ทั้งหมด” ในเกมมีลักษณะเป็น Fetch Quest ที่มักให้ผู้เล่นวิ่งไปมาเพื่อคุยกับ NPC เป็นหลัก และอาจมีการต่อสู้เพียงประปรายกับศัตรูชนิดเดิม ๆ ไม่กี่ชนิดที่มีอยู่ในเกม ซึ่งการทำเควสเหล่านี้ส่วนใหญ่ก็มีรางวัลให้เป็นเพียงเงิน (ซึ่งนอกจากเติม Potion แล้วก็ไม่รู้จะเอาไปทำอะไร มีเหลือเฟือมาก) หรือทรัพยากรณ์สำหรับคราฟของ (ซึ่งก็ไม่รู้จะคราฟอะไรอีก) โดยมีเพียงหยิบมือหนึ่งที่อาจให้รางวัลที่น่าสนใจจริง ๆ เช่นการเพิ่มปริมาณ Potion ที่เราถือ หรือปลดล๊อคน้องนก Chocobo มาขี่

ในขณะเดียวกัน แผนที่เกมส่วนใหญ่ก็มีลักษณะเป็นทางเดินแคบ ๆ ต่อ ๆ กันเป็นแผนที่ใหญ่ โดยที่ไม่มีอะไรให้สำรวจเลย ไม่มีดันเจี้ยนหรือเมืองลับให้หา จะมีก็เพียงศัตรูบอสเสริมจากระบบ Hunt Board เท่านั้นที่เกมจะให้พื้นที่กว้าง ๆ มาให้เราวิ่งหาเอาเอง แต่ด้วยความจำกัดของแผนที่ ทำให้บ่อยครั้งเพียงแค่เปิดแผนที่ใหญ่ขึ้นมาดูก็แทบจะเห็นได้ทันทีว่าบอสน่าจะอยู่ตรงไหน เพราะเกมมักมีทางเดินแยกไปสู่ห้องทรงกลมใหญ่ ๆ อยู่ประปรายในแทบทุกแผนที่

ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ จุดประสงค์ไม่ใช่เพื่อตำหนิเกมเฉย ๆ แต่เพื่อบ่งชี้ให้เห็นว่าเกมยังขาดระบบหลายอย่างที่เรานึกถึงกันเวลาพูดถึงเกมแอคชัน RPG (หรือเกม RPG ทั่วไป) ซึ่งถ้ามองในฐานะเกมแอคชันเพียว ๆ แล้วเกมก็นับว่าสนุกสะใจตลอดทางตั้งแต่ต้นจนจบอยู่เหมือนกัน

“เนื้อเรื่องดี ๆ ดันไปอยู่ที่เควสเสริม แต่…”

เมื่อพูดถึงเนื้อเรื่องของเกม FFXVI อาจเป็นจุดที่น่าผิดหวังมากที่สุดสำหรับผู้เขียนเลยก็เป็นได้ เพราะแม้ว่าโทนความเป็นผู้ใหญ่และพล๊อตสไตล์การเมืองของเกมจะดูน่าตื่นเต้นในช่วงแรก แต่ท้ายที่สุดแล้วเนื้อเรื่องของเกมก็ยังคงดำเนินไปตามสูตรของ JRPG ที่เราคุ้นเคยกันดี และยังคงติดกับดักต่าง ๆ ที่เป็นจุดอ่อนของเกมแนวนี้มาตลอดอีกด้วย

อย่างแรก ผู้เขียนรู้สึกว่าผู้พัฒนามีความ “เล่นใหญ่” เกินจำเป็นด้วยการวางฐานเรื่องราวสงครามระหว่างอาณาจักรมากมายที่มาตัวละครและภูมิหลังของตัวเอง ซึ่งเมื่อรวมกับจังหวะการเล่าเรื่องที่มีการโดดไปโดดมาระหว่างสถานที่หลายแห่ง มีคู่ขัดแย้งหลายฝ่าย ทำให้การเล่าเรื่องในเกมบ่อยครั้งตามยากว่าสรุปใครเป็นใคร ใครเป็นพวกกับใคร ใครหักหลังใครอยู่ ฯลฯ ซึ่งเหตุการณ์เหล่านี้ส่วนใหญ่ ๆ มักเกิดขึ้น “นอกจอ” ในขณะที่ผู้เล่นกำลังติดตามตัวเอก Clive อยู่อีกด้วย และแม้จะมีระบบตัวช่วยอย่าง Active Time Lore มาเพื่ออธิบายเหตุการณ์ต่าง ๆ อยู่บ้าง (รวมถึง NPC อีกบางคนที่ช่วยอธิบายอีกทาง) แต่ถ้าผู้เล่นไม่เปิดขึ้นมาอ่านเอง (หรือเดินไปคุยกับ NPC) ก็ยากจะเข้าใจ “ภาพรวม” ของเนื้อเรื่อง ซึ่งก็ไม่ใช่วิธีการเล่าเรื่องที่สะดวกเท่าไหร่นักสำหรับคนเล่น

อีกจุดที่อาจทำให้เนื้อเรื่องติดตามยากขึ้นไปอีกสำหรับผู้เล่นชาวไทยหลายคนคือการที่เกมเลือกใช้ภาษาอังกฤษแบบสำบัดสำนวนสุดขีด แถมยังใช้คำแสลงหรือศัพท์โบราณอีกเพียบ จนขนาดที่มีซัพ (ภาษาอังกฤษ) ให้อ่านแล้วก็ยังงงไปหลายจังหวะเหมือนกัน

การ “เล่นใหญ่” ของเกมยังนำไปสู่จุดอ่อนอีกข้อ คือการที่เกมมีตัวละครเยอะเกินไปจนไม่มีเวลามากพอจะพัฒนาตัวละครตัวไหนได้จริง ๆ เพราะเกมไม่อยู่ที่ใดที่หนึ่งนานพอเพราะต้องดำเนินเส้นเรื่องหลักอยู่เสมอ ซึ่งก็ทำให้การตัดสินใจของตัวละครหลาย ๆ ตัวในเนื้อเรื่องมีความรู้สึกไร้เหตุผลหรือไร้น้ำหนัก มีแต่ตัวละครมิติเดียวที่ไม่ค่อยน่าจดจำ ซึ่งรวมถึงตัวร้ายหลักด้วย ทำให้เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในเนื้อเรื่องรู้สึกขาดน้ำหนักไปด้วยโดยปริยาย

ในอีกมุมหนึ่ง ใช่ว่าเกมจะสอบตกไปหมดในด้านเนื้อเรื่อง โดยผู้เขียนพบว่าเนื้อเรื่องส่วนที่น่าจดจำที่สุดในเกมมักถูกซ่อนอยู่ในเควสเสริม ซึ่งมีทั้งเควสสั้น ๆ ไปจนถึงเควสยาวที่เนื้อเรื่องติดต่อกัน ที่มักเปิดโอกาสให้ผู้เล่นได้สำรวจแนวคิดผู้ใหญ่ที่เกมปูพื้นมา โดยเฉพาะประเด็นการเมืองอย่างสงครามและชาติพันธุ์ ถึงขนาดที่ทำเอาผู้เขียนเสียน้ำตาได้เลยในบางครั้ง แต่ก็ยังติดข้อเท็จจริงที่ว่าเกมเพลย์ของเควสเสริมเหล่านี้ไม่ได้น่าสนุกเท่าไหร่ แถมของรางวัลก็ไม่ได้ดีนัก ซึ่งก็อาจทำให้ผู้เล่นหลายคนเลือกที่จะข้ามเควสเหล่านี้ไปในที่สุด

“ภาพและเสียงอลังการงานสร้างสมราคาคุย”

หากจะมีองค์ประกอบใดที่รู้สึกว่าต้องชื่มชมเกมเป็นพิเศษ น่าจะเป็นงานกราฟิกและงานเสียงส่วนต่าง ๆ ซึ่งเป็นจุดที่คิดว่าน่าจดจำมากที่สุด และประสบความสำเร็จมาก ๆ ในการปกปิดหรือกลบเกลื่อนจุดอ่อนบางประการที่กล่าวไปก่อนหน้านี้

ในส่วนของงานภาพ เกมดูจะใช้ฐานกราฟิกเดียวกับผลงานของทีมพัฒนา Creative Business Unit 3 อย่าง Final Fantasy XIV (14) ซึ่งแม้จะทำให้อนิเมชันตัวละครนอกคัตซีนมีความแข็ง ๆ อยู่บ้าง แต่ก็ทำให้เกมสามารถสร้างฉากหลังที่ยิ่งใหญ่ตระการตาได้ อย่างเช่นฉากเมืองหลวงของจักรวรรดิ Sanbreque ที่มีลักษณะเป็นปราสาทสูงตระหง่านฟ้า และมีฉากหลังเป็นคริสตัลสีน้ำเงินขนาดมหึมา ซึ่งการออกแบบฉากหลังเช่นนี้ส่งผลให้โลกของเกมรู้สึก “กว้างใหญ่” กว่าที่เป็นจริงอีกด้วย

การใช้เอนจิ้นของเกมภาค 14 ในการพัฒนาเกมภาค 16 ยังส่งผลให้เกมสามารถใส่รายละเอียดลงไปในโมเดลตัวละครมอนส์เตอร์ได้ค่อนข้างเยอะ ซึ่งก็ช่วยในการเสริมชีวิตชีวาให้โลกของเกมขึ้นมาได้บ้าง และทำให้โลกของเกมมีเอกลักษณ์ของ Final Fantasy อย่างชัดเจน 

ทั้งนี้ ต้องยอมรับว่ากราฟิกสุดตระการตานี้ก็อาจจะมีราคาที่ต้องจ่ายเล็กน้อย โดยแม้ว่าผู้เขียนเล่นเกมในโหมด Frame Rate ที่แสดงผล 60FPS ก็ยังพบว่ามีอาการเฟรมตกจนสังเกตได้อยู่บ้าง แต่ก็ไม่บ่อยจนรู้สึกรำคาญ แถมผู้เขียนยังไม่พบบั๊กใด ๆ เลยด้วยระหว่างการเล่น ในแง่ของ Performance จึงไม่ได้รู้สึกว่ามีปัญหานัก แต่ผู้พัฒนาก็บอกว่าจะมีแพทช์ Day One ออกมาเพื่อปรับปรุงจุดนี้อยู่แล้วด้วย

ในฝั่งของเสียง เกมได้รับการแต่งเพลงโดยคุณ Masayoshi Soken ผู้ซึ่งมีผลงานแต่งเพลงให้กับเกม Final Fantasy XIV มาช้านาน ซึ่งเป็นภาคที่ได้รับคำชมเรื่องเพลงประกอบหนาหูมาตลอดเช่นกัน โดยเฉพาะในส่วนของเพลงฉากต่อสู้ต่าง ๆ ที่เร้าใจมาก ยิ่งพวกฉาก Eikonic Battle ที่มีตัวละครแปลงร่างเป็นเทพ Eikon ขนาดยักษ์มาสู้ก่อนนี่บอกเลยว่าน่าโหลดมาเก็บไว้หลายเพลงทีเดียว

เกมมีเสียงพากย์ให้กับคัตซีนเกือบทั้งหมด จึงเป็นเรื่องน่าชมที่เกมสามารถรักษามาตรฐานของเสียงพากย์อันยอดเยี่ยมเอาไว้ได้สำหรับตัวละครแทบทุกตัวในเกม โดยการที่เกมใช้สำเนียงภาษาอังกฤษหลากหลายก็ช่วยทำให้ตัวละครรู้สึกมีเอกลักษณ์มากขึ้น สามารถแยกตัวละครจากพื้นเพต่าง ๆ กันได้อีกทางหนึ่ง และเสริมอรรถรสแนวแฟนตาซีของเกมได้ด้วย แม้ว่าอาจจะฟังยากไปซะหน่อยในบางกรณี 

“ความคาดหวังที่น่าตั้งคำถามของ Square Enix”

ตลอดระยะเวลาที่เล่นเกม Final Fantasy XVI ผู้เขียนมักนึกย้อนกลับไปถึงความตั้งใจและคำให้สัมภาษณ์ของผู้พัฒนาที่กล่าวไปในช่วงต้น ที่ต้องการให้เกมภาค XVI นี้ทำให้ Final Fantasy กลายเป็นที่กล่าวขานในฐานะสุดยอดซีรีส์ RPG อีกครั้งหนึ่ง ซึ่งก็ยิ่งทำให้รู้สึกไม่ค่อยเข้าใจการตัดสินใจและการออกแบบองค์ประกอบหลาย ๆ ส่วนของเกม ที่แลดูต้องการจะตีตัวออกห่างจากนิยามของความเป็น RPG ในแบบที่คนทั่วไปเข้าใจกัน จนอาจจะทำให้ความคาดหวังของผู้เล่นกลุ่มใหญ่ ๆ คลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริงที่เกมเป็นอย่างมาก

สุดท้ายนี้ สำหรับคนที่ลังเลว่าเกม Final Fantasy XVI จะเหมาะกับคุณหรือไม่ คำถามที่ควรถามอาจไม่ใช่ว่า “คุณชอบเกม Final Fantasy แค่ไหน” แต่เป็น “คุณชอบเกม Character Action อย่าง Devil May Cry หรือ Bayonetta แค่ไหน” มากกว่า