โลกที่ถูกจำลองขึ้นมาด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ มีความเสมือนที่ใกล้เคียงกับโลกความจริง แต่ดีกว่าตรงที่สภาพแวดล้อม อุณหภูมิ ความชื้น หรือสภาพอากาศสามารถถูกควบคุมได้ด้วยมือของเราเอง โลกแบบนี้ถูกเรียกว่า "โลกเสมือน" (Virtual World) ซึ่งเป็นคอนเซ็ปที่ถูกนำเสนอโดย Pliny the Elder นักเขียนชาวโรมัน ตั้งแต่ช่วง ศตวรรษ 20 หรือก็คือก่อนที่คอมพิวเตอร์จะถือกำเนิดขึ้นมาบนโลกนี้เสียอีก แม้ว่าคอนเซ็ปนี้จะถูกเอามาใช้ในการสร้างหนัง หรือการ์ตูนหลายเรื่อง และใช้ในการสร้างโลกของเกมขึ้นมา แต่มันยังไม่เคยมีสักครั้งเลยที่มนุษย์สามารถเข้าไปเดิน, ทำกิจกรรม ในโลกเสมือนได้แบบจริงๆ

สิ่งที่ใกล้เคียงกันมากที่สุด และมนุษย์สามารถสร้างขึ้นมาได้สำเร็จแล้ว เห็นจะเป็นแว่น Virtual Reality (VR) ที่สามารถมอบประสบการณ์ต่างๆ ให้กับผู้ใช้งานได้เกือบจะสมบูรณ์ แต่ถึงอย่างนั้นแว่น VR ก็ยังมีข้อจำกัดมากมาย ไม่ว่าจะเป็นอุปกรณ์จำนวนมากที่ต้องเตรียมพร้อมกัน หรีอพื้นที่ขนาดกว่างที่จะให้ผู้ใช้งานขยับไปมาได้สดวก ทั้งยังถือว่าห่างไกลจากคอนเซ็ปของ โลกเสมือน อยู่มาก เพราะเรายังไม่สามารถสัมผัสกับสภาพอากาศของโลก, กลิน, รส, และน้ำหนักของวัตถุต่างๆ ได้



มาถึงจุดนี้อาจกล่าวได้ว่า การได้เข้าไปสัมผัสกับ "โลกเสมือน" อาจเรียกได้ว่าเป็นหนึ่งในความฝันสูงสุดของเหล่าเกมเมอร์เลยก็ว่าได้ เพียงแค่จินตนาการว่า "หากมีโลกแฟนตาซีเสมือนอยู่จริงๆ การได้เดินทางในสำรวจโลกใบนั้นจะเป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นขนาดไหนกัน" แค่คิดก็อดตื่นเต้นจนตัวสั่นแล้ว

ดังนั้นเมื่อ MiHoYo หนึ่งในผู้พัฒนาเกมมือฉมังของโลกได้ประกาศว่า พวกเขาจะสร้าง โลกเสมือน ของจริงขึ้นมาให้ได้ และมันต้องรองรับผู้เล่นได้มากกว่า 1,000 ล้านคน ได้ทำให้ตัวผมเองที่เป็นเกมเมอร์เช่นกันอดตื่นเต้นไม่ได้ว่าโลกที่พวกเขาจะสร้างขึ้นมา จะเป็นแบบไหน ที่นั่นจะเป็นโลกแบบไหน? จะเป็นโลกอนาคตที่มนุษย์เป็นครึ่งไซบอร์กกันไปหมดแล้วรึเปล่า? อาจจะเป็นโลกที่อยู่ในยุคกลางแล้วมีเวทมนตร์ก็ได้เช่นกัน! แล้วถ้าหากเป็นยุคสำรวจอวกาศล่ะ? ไม่ว่าจะเป็นแบบไหนก็ล้วนแล้วแต่น่าตื่นเต้น



แต่ในขณะเดียวกันตัวผมก็อดสงสัยไม่ได้ว่า "การจะสร้างโลกเสมือนขึ้นมา และให้คนเข้าไปสัมผัสกับโลกนั้นได้จริงๆ เป็นสิ่งที่จะสามารถทำได้ด้วยเทคโนโลยีของมนุษย์ในปัจจุบันจริงๆ หรือ?" ถ้าหากว่าทุกคนกำลังสงสัยเรื่องเดียวกันอยู่ วันนี้ผมจะแชร์ข้อมูลที่หามาได้ให้ได้อ่านกันครับ

"การจะสร้างโลกเสมือนขึ้นมา และให้คนเข้าไปสัมผัสกับโลกนั้นได้จริง" ถือได้ว่าเป็นสองประเด็นที่จำเป็นต้องวิเคราะห์แยกกันคือ 1. การสร้างโลกเสมือนจริง กับ 2. การเอามนุษย์เข้าไปยังโลกใบนั้น ครับ



ในประเด็นแรกการสร้างโลกเสมือนขึ้นมา อันนี้อาจไม่ใช่เรื่องที่ยากเท่าไหร่นัก เนื่องจากเกม Open World หลายๆ เกมที่เราเล่นกันอยู่ตอนนี้ ก็เป็นเหมือนกับโลกเสมือนชนิดหนึ่งอยู่แล้ว เพียงแต่อาจจะยังขาดรายละเอียดอีกเล็กน้อยที่ทำให้โลกใบนั้นเป็นโลกเสมือนอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมที่เป็นธรรมชาติกว่านี้ของ NPC, การคำนวณแหล่งกำเนิด และทิศทางของเสียงที่ต้องทำได้แบบ 3 มิติจริงๆ หรือผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมที่เกิดขึ้นจริงๆ (เช่นสมมุติว่า มีฟ้าผ่าใส่ต้นไม้ต้นไหนในโลก ต้นไม่นั้นก็ควรจะดำเป็นตอตะโกอยู่อย่างนั้น, เมื่อเวลาผ่านไปก็วัตถุต่างๆ รวมถึงสิ่งปลูกสร้างในโลกต้องเสื่อมสภาพลงตาม ฝน ลม แดด ที่ได้สัมผัส, หรือหากมีลมกังหันลมจะหมุน เมื่อไม่มีลม กังหันก็ต้องหยุดหมุน เป็นต้น)

ซึ่งในปัจจุบัน Sony ได้พัฒนาระบบเสียง 3 มิติจำลองขึ้นมาได้สำเร็จแล้วชื่อว่า Tempest Audio 3D หรืออย่างที่ EA ประกาศว่า ตึกในเกม Battlefield ภาคต่อไปของพวกเขาจะสามารถพังทลายได้หลากหลายรูปแบบขึ้นอยู่กับว่ามันโดนโจมตีด้วยอะไร หรืออย่างการสร้างฉากที่เหมือนโลกความจริงมากๆ ขึ้นมาของสตูดิโอ Ninja Theory ในโปรเจค Mara ดังนั้นการสร้างโลกเสมือนขึ้นมาจริงๆ อาจไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปในยุคหลังจากนี้ ซึ่งผมคงสามารถสรุปได้ว่า ด้วยเทคโนโลยีตอนนี้ เป็นไปได้ ที่จะสร้างโลกเสมือนขึ้นมาจริงๆ ครับ



แต่ในส่วนของประเด็นที่ 2 พูดตรงๆ ว่าผมไม่มั่นใจเลยจริงๆ ว่าจะสามารถทำได้ ก่อนอื่นสำหรับคนที่ไม่รู้ การที่มนุษย์เราสามารถมองเห็น รับรส ดมกลิ่น หรือรู้สึกร้อนหนาวได้ตามผิวหนัง เป็นเพราะว่า สมอง เราส่ง คลื่นไฟฟ้า ผ่านเส้นประสาทไปยังอวัยวะเหล่านั้น ดังนั้นการจะให้มนุษย์เข้าไปในโลกเสมือน = การส่งข้อมูลของโลกเสมือนไปยังสมองของมนุษย์โดยตรง เพื่อให้สมองเข้าใจว่า เรากำลังเห็นภาพแบบไหน รู้สึกยังไงอยู่

แต่ที่นี่อย่างที่บอกไปว่า การทำงานของสมอง คือการส่ง คลื่นไฟฟ้า ดังนั้นการส่งข้อมูลไปยังสมองโดนตรงจึงเท่ากับการส่ง คลื่นไฟฟ้า เข้าไปในสมองโดยตรง ถ้าหากถามว่าทำได้หรือไม่? ผมจะตอบว่าทำได้ แถมยังมีการทดสอบกับลิงสำเร็จเรียบร้อยแล้วด้วย โดย Neuralink บริษัท StartUp ของคุณ Elon Musk

นอกจากนี้ด้วยโพสต์ถามตอบบน Twitter ล่าสุดของเขา Elon Musk ก็ได้เผยว่าเทคโนโลยีนี้ จะสามารถส่งเสียงเพลงเข้าไปในสมองของมนุษย์โดยตรงได้ แต่ก่อนจะทำแบบนั้นได้ มนุษย์คนนั้นจำเป็นต้องผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ คล้าย ๆ กับการผ่าตัดเลสิก เพื่อฝั่งชิปเข้าไปในสมอง เสียก่อน และใช้ชิปดังกล่าวส่งคลื่นไฟฟ้าไปยังสมองโดยตรง เพื่อให้เราได้ยินเสียงเพลง



ที่นี่คำถามต่อมาคือ "แล้วเป็นไปได้หรือไม่ที่จะส่งคลื่นไฟฟ้าไปยังสมองโดยตรง แบบไม่ต้องฝังชิปในสมอง" คำตอบคือเป็นไปได้หากมีอุปกรณ์ที่พร้อมพอ อย่างน้อย ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยวอชิงตันและมหาวิทยาลัยคาร์เนกี เมลลอน ในสหรัฐอเมริกา ก็เคยทำการเชื่อมต่อมูลของสมองมนุษย์ 3 คนได้สำเร็จแล้ว แถมยังเคยมีคนทำให้คอมพิวเตอร์ทำงานเอง ด้วยการสั่งผ่านสมองสำเร็จแล้วด้วย กล่าวคือมันเป็นไปได้ที่จะส่งข้อมูลเข้าไปที่สมองได้โดยไม่จำเป็นต้องฝังชิป แต่ทั้ง 2 กรณีที่ผมกล่าวมา ก็ยัง ห่างไกล จากการส่งมนุษย์เข้าไปในโลกเสมือนอยู่ดี

จะสังเกตได้ว่าการส่งไฟฟ้าไปยังสมองโดยตรงที่ผมยกตัวอย่าง มันทำแค่ให้ มนุษย์รับรู้ถึงเสียงกับภาพ หรือ การสั่งผ่านสมองให้วัตถุหนึ่งทำงาน เท่านั้น เรายังไม่ เคยควบคุมร่างกายที่ไม่ใช่ของตัวเองด้วยสมอง มาก่อนเลย แถมหากอ้างอิงจากการ์ตูนเรื่อง Sword Art Online แล้วละก็ เราจำเป็นต้องมีตัวบล็อกกระแสไฟฟ้าบริเวณต้นคอด้านหลัง เพื่อป้องกันไม่ให้ร่างกายจริงๆ ของเราขยับไปด้วยเวลาสั่งให้ร่างกายอื่น หรือร่างกายในเกมของเราขยับด้วย (ไม่งั้นถ้าสั่งให้ตัวละครในเกมเราเดิน ร่างกายเราในโลกความจริงก็จะเดินไปด้วย มันจะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเล่นเกมในสภาพนั้น หรือไม่ก็ต้องมีเครื่องแบบหนังเรื่อง Ready Player One)



ต่อมาคือเรื่องของผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นในเมื่อรับสัญญาณไฟฟ้าจากภายนอกเป็นเวลานานๆ ด้วยรึเปล่า (ประเด็นนี้อาจเรียกได้ว่าสำคัญมากที่สุดเลย) เพราะถ้าหากว่ามันสามารถส่งผลข้างเคียงได้จริงๆ มันก็อันตรายเกินกว่าจะเรียกว่าเกมแล้วครับ

ต่อมาคือประเด็นเรื่องการตายในเกม ถ้าหากว่าโลกเสมือนดังกล่าวมี ความสมจริงที่มากเกินไป การเคยตายในโลกเสมือนอาจทำให้ผู้เล่นเกิดอาการป่วยทางจิตที่ชื่อว่า "เชื่อว่าตัวเองเป็นร่างไร้ชีวิต (Cotard’s Syndrome)" ได้หรือไม่? ดีไม่ดีการตายในโลกเกมอาจทำให้สมองของเราเชื่อว่าตายแล้วจริงๆ และทำให้ร่างกายในโลกความจริง ตายตามไปด้วยจริงๆ เลยก็เป็นได้ ยังไงคิดว่าเรื่องนี้เป็นอีกหนึ่งประเด็นที่ต้องมีงานวิจัยยืนยันออกมาก่อนครับ

สรุป

เอาจริงๆ ไม่แน่ใจเหมือนกันว่าผมตกหล่นประเด็นอะไรไปรึเปล่าในบทความนี้ แต่สรุปให้เข้าใจได้ง่ายๆ ว่า "การสร้างโลกเสมือนขึ้นมาไม่ใช่เรื่องยากสำหรับมนุษย์ในตอนนี้ แต่การเอามนุษย์เข้าไปในโลกเสมือนดังกล่าวจริงๆ จำเป็นต้องใช้ผลลัพธ์ในการทดลองที่มากกว่านี้" ดังนั้นเป็นไปได้หรือไม่คำตอบคือ "เป็นไปได้" เพียงแต่ MiHoYo จะทำได้ภายใน 8 ปี ตามสัญญารึเปล่า อันนี้คิดว่าเป็นอีกเรื่องครับ